Azərbaycan “Ginnesin rekordlar kitabı”nda

by Samir Asadli

Qeyri-adi və heyrətamiz hadisələrin təqdimatından yaranan “Ginnesin Rekordlar Kitabı”na insanların marağı azalmır. İlk dəfə 1955-ci ildə İrlandiyanın “Ginness” pivə zavodunun sifarişi ilə çap olunan bu nəşr hazırda dünyanın 100-dən çox ölkəsində, 24 dildə çıxır və kitab ticarətində ən uğurlu nəşr sayılır: ötən il 100 milyon tirajla satılıb.

Azərbaycanla bağlı rekordlar da “Ginnesin Rekordlar Kitabı”na yer alır. Türkiyənin Egey Universitetinin profes­soru, riyaziyatçı alim Ürfət Nuriyev bildirir ki, Cəbrayıl rayonunda anadan olmuş, hazırda Belçikada yaşayan və həyatı­nın 25 ilini qrafika sənətinə həsr etmiş Fəxrəddin Vəliyev rekordlar kitabına düşmüş ilk azərbaycanlıdır. O, 2004-cü ildə 5 dəqiqəyə 20 nəfərin siluetini çək­məklə bu şərəfə nail olub. 1992–1995-ci illərdə Afinada və İstanbulda Ürfət Nuri­yevin fərdi sərgiləri təşkil edilib. 2003-cü ilin dekabrında o, məşhur “Belqium” muzeyində Belçika kraliçasının rəsmini çəkib. Kraliça həmyerlimizə məktub va­sitəsilə təşəkkürünü bildirib. Fəxrəddin Vəliyev Azərbaycanın Belçikada tanın­ması üçün də xeyli işlər görüb və o, ha­zırda bu ölkədəki Avropa–Azərbaycan diaspor mərkəzinin vitse-prezidentidir.

Lənkəran rayonunun Aşağı Nü­vədi kəndinin 7 yaşlı sakini Ələsgər Həsənzadə rekordlar kitabına düşən ən azyaşlıdır. O, 1 saat 45 dəqiqə ər­zində barmaqlarının ucu ilə sinəsini yerə vurmamaq şərtilə 3 min dəfə qalxıb enib.

1990-cı ildə Bakı şəhərində doğul­muş Stanislav Şpanin milliyətcə rus olsa da, Azərbaycan vətəndaşı olaraq 2002-ci ildə ilk gənc peşəkar rəssam kimi rekordlar kitabına adını yazdırıb. O, 2005-ci ildə ABŞ-a köçüb.

Müstəqil Azərbaycana qızıl medal qazandıran ilk şahmatçı kimi tarixə düşən Qədir Hüseynov 1986-cı ildə anadan olub. Azərbaycanlı qrossmeys­ter 1994-cü ildə – 8 yaşında Rumıniyada keçirilmiş Avropa çempionatında 1-ci yeri tutub və qazandığı bu nailiyyətə görə o da “Ginnesçi” olub.

Bu kitaba planetimizin an güclü pəhləvanı kimi düşən Hüseyn Rzaza­də 1978-ci ildə Ərdəbildə doğulub. O, ağırlıqqaldırma üzrə ikiqat olimpiya və dördqat dünya çempionu olub.

Bədənindəki xüsusi maqnit cazibə­sinə görə adı 2013-cü ildə rekordçular kitabına yazılan Etibar Elçiyev beşqat rekordçudur. Gürcüstanın Borçalı ma­halında yaşayan “Maqnit adam” İtaliya, Almaniya və Pekində dünya rekordu qazanaraq sertifikat və medallarla təltif olunub.

Daha 2 həmyerlimizin də adı “Gin­nesin Rekordlar Kitabı”nda yer alır. Ha­zırda Dubayda tanınmış şirkətlərdən bi­rində çalışan Vüqar Adıgözəlov 145 ölkə vətəndaşını bir təyyarədə toplayaraq ta­rixi uçuşa imza atıb. ABŞ-ın Las-Veqas şəhərində yaşayan azərbaycanlı sirk ustası Üzeyir Novruzov isə 2015-ci ildə qatıldığı yarışmada 6 metrlik nərdivana qalxması ilə məşhurluq qazanıb.

Rekordun yenilənməsinin təsdiqlən­məsi mərasimi Çinin paytaxtı Pekində keçirilib.

Bunlardan başqa, əfsanəvi Neft Daşla­rının adı “Ginnesin Rekordlar Kitabı”nda 1-ci dəniz neft platforması kimi qeyd olunub. İçərişəhərdə fəaliyyət göstərən “Miniatür Kitab Muzeyi”, həmçinin 168 il yaşamış azərbaycanlı – Lerik sakini Şirəli Müs­lümov uzunömürlülüyünə görə, vaxtilə Bakı şəhərinin “Bayraq meydanı”nda ucaldılan dirək dünyanın ən uca bayraq dirəyi kimi bu kitaba adı düşənlərdəndir.

Bakı metrosu ilk dəfə 1967-ci ildə “Ginnesin Rekordlar Kitabı”na Şərqdə ilk metro kimi düşub. Ağrı hissi ilə deməliyik ki, rekordlar kitabına ən dəhşətli metro qəzası kimi düşən faciə də Azərbaycanla bağlıdır. 28 oktyabr 1995-ci ildə “Ulduz” və “Nərimanov” metrostansiyaları ara­sındakı tuneldə qatarın alışması ilə 300 nəfərin həlak olması və 400 nəfərin xə­sarət alması kitabda əks olunur.

Xatırladaq ki, “Ginnesin Rekordlar Kitabı” bir il əvvəl hazırlanır və növbəti il başlanan kimi, təqdimatı keçirilir.

Hazırladı:
Namiq QƏDİMOĞLU

Digər yazılar

Leave a Comment

@2023 – All Right Reserved. DAK